Văn hóa ẩm thực Lào

Ẩm thực Lào phong phú và đa dạng. Ai đã một lần đến Lào chắc đã từng thưởng thức món nướng đặc trưng nơi đây hay những món lẩu cá chua, lạp, món ăn từ côn trùng…

Món Lào khá đơn giản và đa dạng không kém các quốc gia trong khu vực, điển hình có thể kể tên những món như: Gà nướng, lạp, lạp xưởng, thịt heo nướng, cá hấp lá chuối, gà (cá) nấu me, rau luộc, rau sống, cơm (xôi)… Ngoài ra còn có các món ăn khác như: Sườn nướng, nem chua cá thịt… Tất cả đều mang hương vị vừa quen lại vừa lạ.
Chợ Luang Prabang có bán món xôi nếp đập dẹp lép cắm vào cái que, nhìn xa tưởng chuối nướng, đến gần mới biết là xôi nếp. Nhúng vào trứng gà hoặc vào một dung dịch màu nâu đen chẳng biết là gì rồi nướng lên. Ăn cũng…không ngon lắm.

Một món ngon khác là thịt nướng, ăn với cơm nếp rất hợp. Heo, trâu, bò ướp tẩm rồi nướng (hình như có sấy nữa). Ngon nhưng khá cứng, ăn hơi giống khô bò cục bán ở Sài Gòn. Chống chỉ định với người có răng giả. Các món salad thì hao hao món Thái, phổ biến nhất là laab (hay larb) và papaya salad..

Người Lào cũng thích ăn mắm, lại là đặc trưng của dân sông Mekong. Ngoài chợ thấy có nhiều loại mắm cá như ở chợ miền Tây. Có ăn thử hai loại mắm, một loại là …da trâu trộn với ớt sa tế.

Người Lào đặc biệt thích ăn gạo nếp. Sau khi nấu chín, người ăn sẽ nắm cơm thành từng viên nhỏ, sau đó chấm vào nước chấm riêng và dùng tay để ăn. Cách ăn mộc mạc này, theo người dân Lào, người ăn mới cảm nhận được hết hương thơm và vị ngọt tự nhiên của từng hạt gạo.

Cơm lam là loại cơm đặc trưng của người Lào và một số dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc, và Tây Nguyên nước ta. Cơm lam được nấu từ gạo, là thực phẩm rất được người Lào trân trọng, đặc biệt là gạo nếp. Lấy gạo bỏ vào một chiếc ống nứa một đầu hở, sau đó dùng lá chuối bịt kín lại rồi đốt.

Người Lào rất thích ăn các món nướng, tất cả những thực phẩm mà có thể nấu được bằng cách nướng thì họ đều sử dụng, từ thịt, cá đến cả rau củ và gia vị. Cơm lam cũng là một món được chế biến bằng hình thức này. Có rất nhiều cách nướng từ đưa trực tiếp thực phẩm lên lửa hay vùi trong than hồng đến nướng bằng lò nướng hay chảo điện. Nhưng người Lào vẫn thích nướng thực phẩm bằng cách cho vào ống nứa, ống vầu hay ống bương, để tạo mùi vị thơm ngon cũng như màu sắc đặc trưng rất riêng của xứ sở.

Lạp tiếng Lào có nghĩa là may mắn, là món ăn truyền thống trong lễ hội của người Lào và cũng là món ăn dân tộc gần gũi nhất của họ. Được làm từ thịt động vật, thường là thịt bò, thịt hươu hoặc có thể là thịt trâu, cá. Thịt được bằm nhuyễn với rau bạc hà xắt nhỏ và nước cốt chanh, không dùng đường, vị chua cay. Người ta thường dùng Lạp chung với các loại rau như hung lủi, ngò gai. Lạp là món ăn đãi tiệc, thường được dọn ra trong những dịp đặc biệt hoặc cho những vị khách danh dự.

Giống như người Camphuchia và Thái Lan, người Lào cũng rất thích các món ăn được chế biến từ côn trùng. Từ dế cơm, trứng kiến, đến con cà cuống, nhện trong các món chiên, xào, dồn đậu phộng đến hấp cơm hay ngâm giấm đều rất ngon. Cà cuống – một côn trùng có ích sống nhiều ở các đồng ruộng Campuchia được người Lào nhập về với giá rất đắt là côn trùng được ưa chuộng nhất với hương vị thơm cay. Các món ăn từ côn trùng rất giàu đạm, được người Lào chế biến đa dạng, hấp dẫn và lạ mắt cũng giống như chính mùi vị của nó vậy.